FATALNY STAN MIESZKAŃ KOMUNALNYCH

Wiele osób nie może sobie pozwolić na zakup mieszkania, czy budowę domu — mówiliśmy o tym wielokrotnie. Inflacja, pandemia, wojna, rosnące ceny, które przeraziły nie tylko nas, ale i wszystkich Europejczyków. Niektórzy byli nawet zmuszeni zrezygnować z najmu, bo nie stać ich było na opłatę czynszu, co zmusiło ich do powrotu do rodziców, czy miejscowości, z których pochodzą. Nadzwyczajne sytuacje, z jakimi przyszło się nam zmierzyć, doprowadziły do większego zainteresowania rządowymi programami, a zwłaszcza „PIERWSZYM MIESZKANIEM”. Oprócz tego, wzrosła ciekawość społeczeństwa w kwestii dostępności mieszkań komunalnych. Niestety, tu pojawił się poważne problemy. Jakie?

Na samym początku chciałbym jednak przypomnieć naszym czytelnikom, czym tak naprawdę jest mieszkanie komunalne? Przede wszystkim jest to lokal, którego właścicielem jest dana gmina — miejska lub na wsi. Są one przeznaczone dla osób, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej, a przez to nie mogą pozwolić sobie na zakup własnej nieruchomości: domu lub mieszkania. Aby otrzymać taki lokal, należy spełnić określone wymagania, które są ustalane przez daną gminę, na której terenie chcemy zamieszkać w lokalu komunalnym. Mieszkając w lokalu komunalnym, przysługuje nam umowa najmu na czas nieokreślony. Niestety, czas oczekiwanie na przyznanie takiego lokum może trwać nawet kilka miesięcy. Więcej informacji o mieszkaniach zastępczych — komunalnych i socjalnych znajdziecie w niedawnym artykule, na naszym blogu: https://immobooking.pl/szczegoly-artykulu/122/NIERUCHOMOSCI-ZASTEPCZE/.

Wracając do sedna sprawy, czyli mieszkań komunalnych, a konkretnie problemów, z jakimi muszą się zmierzyć nie tylko gminy, ale i ludzie w nich mieszkający, są bardzo poważne. Wynikają też z tego, że przez lata owszem, interesowano się przydziałem takich mieszkań i rozwiązaniami dla rodzin i osób potrzebujących pomocy, ale zapomniano o najważniejszym, czyli o tym, jak wygląda standard takiego lokalu komunalnego. A to pozostawia wiele do życzenia. Co więcej, w większości przypadków lokale nie nadają się do użytkowania, ani do remontu. Zostaje jedynie rozbiórka i zbudowanie nowych pomieszczeń, które będą służyły właśnie jako mieszkania komunalne. Przyczyna takiego rozwiązania jest bowiem następująca: lokale komunalne i inne lokale zastępcze znajdują się bardzo często w starych, zniszczonych kamienicach. Nie mają one zarówno kanalizacji, jak i odpowiedniej instalacji gazowej czy elektrycznej, a korzystanie z dotychczasowych rozwiązań grozi kalectwem lub utratą życia.

Kolejnym problemem jest to, że obecnie sprawa lokali komunalnych jest jednym z najpoważniejszych problemów w naszym kraju. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, mieszkań komunalnych, zamiast przybywać, ubywa. Przykładowo: w 2002 roku było ich 1,8 mln (ok. 15% ogółu) i zamieszkiwało je 6,48 mln osób (ok. 17% społeczeństwa), a w 2011 r. mieszkań komunalnych było 1,3 mln (ok. 11% ogółu) i mieszkało w nich 5,36 mln osób (ok. 14% społeczeństwa). Rok 2022 był pod tym względem również zatrważający — liczba obowiązujących umów na najem mieszkań komunalnych z zasobu gminy wynosiła 613,5 000. W porównaniu z rokiem poprzednim to spadek o 2,7%.

Sprawa stała się o tyle poważna, że sprawą zajęła się Najwyższa Izba Kontroli. Postanowiono sprawdzić wszystkie lokale, znajdujące się w polskich gminach. Wynik przeprowadzonej kontroli nie tylko wprawia w osłupienie, co w przerażenie. W raporcie zaznaczono, że w większości samorządów gminnych brakuje wiedzy, o rzeczywistych potrzebach jej mieszkańców. Skutkiem tego jest brak przygotowania właściwego planu remontów mieszkań komunalnych, a także przeznaczeniu odpowiednich środków na ten cel.

Raport pokazał również, że na 20 gmin, w których zostały przeprowadzone kontrole, nie ma nawet połowy gmin, które przeprowadziłyby remonty w mieszkaniach komunalnych, by przystosować je do zamieszkania przez osoby, które złożyły wniosek o taki lokal. Nie brakuje natomiast inwestycji z deweloperami kupującymi ziemię, a potem wystawiają na niej osiedle domków jednorodzinnych, czy nowe bloki mieszkalne, których ceny, nie oszukujmy się — są ogromnie wysokie.

Mało tego, w raporcie przekazano również informację o tym, że TYLKO 3 GMINY W KRAJU prowadziły regularne kontrole według przepisów, roczne i pięcioletnie. Taka kontrola służy sprawdzeniu jakości stanu technicznego budynku, który posiada mieszkania komunalne. Według raportu: „[…] 30% budynków wymagało natomiast kompleksowych i kapitalnych remontów lub wymiany poszczególnych elementów. W przypadku 42 obiektów poziom ich zużycia był na tyle wysoki, że eksploatacja mogła stwarzać zagrożenie. W 17 budynkach, czyli w blisko co 5 poddanym oględzinom, kontrolerzy Izby stwierdzili bezpośrednie niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia albo powstania znacznej szkody”. Kontrolerzy wykazali również, że fatalny stan niektórych budynków pochodzi z tego, iż były one budowane przed lub po II wojnie światowej i nie były odnawiane zgodnie z przepisami, będąc często zabytkami. Nie było tam centralnego ogrzewania, więc około 2/3 tego typu budynków było zawilgoconych, co spowodowało zagrzybienie ścian, a to z kolei jest bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia osób, które mieszkają w takich pomieszczeniach.

Na koniec raportu poruszono następującą kwestię, iż odpowiedzialność za fatalny stan mieszkań komunalnych ponoszą nie tylko gminy, ale również lokatorzy, którzy mieszkając w tego typu mieszkaniach, po prostu nie dbali o nie.

Najwyższa Izba Kontroli przygotowała również plan naprawczy dla mieszkań komunalnych, który zakłada długotrwałą politykę remontową takich lokali, nadzór nad budynkami posiadającymi mieszkania komunalne, rzetelne planowanie remontów sporządzonych na podstawie zestawień i planów robót remontowych, dobór odpowiedniej kadry czuwającej nad remontem lokalu/budynku oraz prowadzących jego późniejszy nadzór, a także weryfikację oznakowania budynków tabliczkami z numerem i nazwą ulicy. Wszystkie szczegóły dotyczące planu naprawczego jak i samej kontroli, znajdziecie pod tym linkiem: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/wciaz-za-malo-mieszkan-komunalnych.html.

Wiele rzeczy i sytuacji w naszym kraju nadal jest dla jego obywateli niezrozumiałe, zwłaszcza wtedy, kiedy w grę wchodzi pomoc drugiemu człowiekowi. Warto więc dokładnie przeanalizować raport Najwyższej Izby Kontroli i wziąć się do pracy — zwłaszcza, powinny to zrobić gminy, które owszem miały dla potrzebujących mieszkania komunalne. Szkoda jednak, że nie nadawały się one do użytkowania.

Treści zamieszczone na blogu ImmoBooking mają charakter wyłącznie informacyjny lub reklamowy i nie stanowią porady  prawnej, inwestycyjnej lub podatkowej. Informacje zawarte na blogu mogą nie uwzględniać wszystkich aspektów istotnych dla danego zagadnienia oraz mogą wyrażać indywidualną opinię właściciela serwisu. Jednocześnie informujemy, że materiały zamieszczone w serwisie stanowią utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.