LIKWIDACJA UŻYTKOWANIA WIECZYSTEGO

Dzień 24 lipca tego roku dla branży nieruchomości zapisze się jako kolejny dzień zmian, w dodatku niezwykle istotnych. Dokładnie tydzień temu prezydent Andrzej Duda złożył swój podpis pod ustawą, która definitywnie likwiduje użytkowanie wieczyste, a także wprowadza brak opłaty za PCC — Podatek od czynności cywilnoprawnych. Zmiany oznaczają przystosowanie się urzędników do nowych przepisów, a także korzyści i niepokoje. Na czym one polegają i czy jest się czego obawiać? Na te pytania postaram się Państwu odpowiedzieć w dzisiejszym tekście!

Ostatecznie przepisy umożliwiające likwidację użytkowania wieczystego obejmą kilka grup. Są to:

• Przedsiębiorcy: właściciele dużych firm oraz osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą,
• Osoby fizyczne,
• Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe,
• Miejsca dla mieszkańców danego osiedla: parkingi, place zabaw dla dzieci, a nawet drogi wewnętrzne.

Pojawiają się również komplikacje, o których wspomniałem we wstępie tego artykułu. Celem wprowadzenia nowych przepisów jest wprowadzenie tzw. roszczenia czasowegoo nabycie nieruchomości gruntowej przyznane użytkownikowi wieczystemu. Jak czytamy w nowej Ustawie — użytkownik wieczysty: „[…] zrealizował cel umowy ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego, a ponadto uzyskał to prawo w okresie gdy było ono surogatem prawa własności i zasadniczo jedyną formą trwałego korzystania z nieruchomości pochodzących z publicznego zasobu”.

W Polsce jest ponad 405 000 gruntów w użytkowaniu wieczystym. Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami przewiduje, że zasadą nie będzie uwłaszczenie z  mocy prawa — jak to miało miejsce przy reformie na gruntach mieszkaniowych, ale poprzez wniosek. Z racji podpisania ustawy likwidującej użytkowanie wieczyste, właściciele tego typu gruntów zobowiązani są, aby w ciągu 12 miesięcy złożyć wniosek o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów komercyjnych we własność. Więcej na temat samego wniosku, jego gotowy wzór oraz wszelkie wymagane w tej procedurze dokumenty, a także inne przydatne informacje znajdziecie na tej stronie internetowej: https://samorzad.gov.pl/web/powiat-siedlecki/wniosek-w-sprawie-przeksztalcenia-prawa-uzytkowania-wieczystego-w-prawo-wlasnosci-nieruchomosci.

Nowe przepisy zakładają także, że roszczenie o wykup — żądanie sprzedaży nieruchomości, może być zgłoszone w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. I tu pojawia się kolejny problem, gdyż żądanie sprzedaży według nowych przepisów nie przysługuje w następujących sytuacjach:

• Jeżeli nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste po dniu 31 grudnia 1997 r.,
• Jeżeli użytkownik wieczysty nie wykonał zobowiązania określonego w umowie o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste,
• W odniesieniu do gruntów położonych na terenie portów i przystani morskich w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich,
• Jeżeli grunt jest wykorzystywany na prowadzenie rodzinnego ogrodu działkowego w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych,
• W odniesieniu do nieruchomości gruntowej niezabudowanej.

W nowych przepisach znalazła się też niezwykle cenna informacja mówiąca o tym, że umowa sprzedaży nie będzie mogła być zawarta, jeżeli toczy się postępowanie o rozwiązanie umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Proces sądowy przekreśla wtedy plany dotyczące sprzedaży.

Ustawa zadbała także o ustalenie cen nieruchomości gruntowych, które wchodzą w skład Skarbu Państwa. Będzie można to zrobić na dwa sposoby, jak czytamy w nowych przepisach:

1. Zapłata ceny jednorazowo — jako dwudziestokrotność kwoty stanowiącej iloczyn dotychczasowej stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego oraz wartości nieruchomości gruntowej określonej na dzień zawarcia umowy sprzedaży,
2. W przypadku rozłożenia ceny na raty – jako 25-krotność kwoty stanowiącej iloczyn dotychczasowej stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego oraz wartości nieruchomości gruntowej określonej na dzień zawarcia umowy sprzedaży.

Wprowadzono również ułatwienia przy wykupie gruntów. Nowe przepisy umożliwią: płatności w ratach przez maksimum 10 lat — wtedy cena to 25-krotność dotychczasowej opłaty rocznej, bonifikatę dla grup szczególnie wrażliwych społecznie np. osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, samorządy będą mogły przyjąć te same zasady odpłatności lub określić je samodzielnie, a dla przedsiębiorców preferencje w ramach limitu pomocy de minimis — pomoc udzielana przedsiębiorcom w formie jednorazowych dotacji, pożyczek na warunkach preferencyjnych, umorzeń zobowiązań publicznych. Nie musi być zgłaszana do Komisji Europejskiej.

Jednak najważniejsza informacja wynikająca z podpisania przez prezydenta Andrzeja Dudę nowej ustawy to fakt, iż dochodzi do zmian w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Nabycie pierwszego mieszkania będzie zwolnione z PCC, ale tylko z rynku wtórnego! Więcej na ten temat nasi czytelnicy mogą przeczytać tutaj: https://www.pit.pl/aktualnosci/koniec-z-podatkiem-pcc-przy-nabyciu-pierwszego-mieszkania-z-rynku-wtornego-1008429.

Oprócz ułatwień dochodzi jeszcze do tego, by urzędnicy rzetelnie przyswoili nowe informacje tak, aby społeczeństwo mogło w sposób jasny i przejrzysty korzystać z wprowadzonych zmian. Warto więc samemu sprawdzać wszelkie informacje, a w urzędzie dopytać o to, co jest dla nas niejasne i stanowi problem. Wtedy unikniemy kłopotów związanych ze zmianami, jakie zaszły w przepisach.

Treści zamieszczone na blogu ImmoBooking mają charakter wyłącznie informacyjny lub reklamowy i nie stanowią porady  prawnej, inwestycyjnej lub podatkowej. Informacje zawarte na blogu mogą nie uwzględniać wszystkich aspektów istotnych dla danego zagadnienia oraz mogą wyrażać indywidualną opinię właściciela serwisu. Jednocześnie informujemy, że materiały zamieszczone w serwisie stanowią utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.